Mɔgɔ minnu dusukun saniyalen don, olu ye dubadenw ye, katuguni u na Ala ye.
---Matiyu 5:8
Sinuwakan daɲɛgafe kɔrɔfɔli
dusukun saniyalen qīngxīn
( 1. 1. ) Hɛrɛ dusukunnata, hami tɛ, hakili saniyalen ani nege damadɔ
( 2. 2. Ɲɛgɛnɛsiraw ani mɔgɔ dogoyɔrɔw ) Miirili minnu bɛ mɔgɔ hakili ɲagami, olu bɔ yen, ka i dusukunnataw lafiya ani ka hɛrɛ kɛ, ka dusukun saniyalen sɔrɔ, kalo ka fin ani ka saniya.
( 3. 3. ) kɔrɔ fana ye ka kɛ ni dusukun saniyalen ye ani ka kɛ mɔgɔ saniyalen ye tuma bɛɛ.
1. Ɲɛnamaya nɔ bɛ bɔ dusukun na
I ka kan ka i dusukun kɔlɔsi ka tɛmɛ fɛn tɔw bɛɛ kan (walima bamanankan bamanankan: i ka kan k’i dusukun kɔlɔsi ni timinandiya ye), bawo i ka ɲɛnamaya nɔ bɛ bɔ i dusukun na. (Ntalenw 4:23)
1 mɔnikɛ : 1 . Dusukun saniyalen ka kɛ ani nege man ca, ka dumuni kɛ joona ani ka Buda tɔgɔ fɔ, ka Sakyamuni ladege ani ka farikolo sɛnɛ - ka kɛ Buda ye o yɔrɔnin bɛɛ, ani ka "taama" ka Buda ɲɛnama ye, o ye Ala ɲɛsiran ye.
2 Tao diinɛ sarakalasebagaw: Yɛlɛn kulu kan ka Tao diinɛ kɛ ani ka kɛ mɔgɔ sabalilen ye.
3 nun: A kɛlen ka diɲɛ sataw ye, a y’a kunsigi tigɛ, ka kɛ mɔnikɛ ye, ka furu kɛ ka segin Budadiinɛ na.
4 U lafilila (saw) fɛ, u y'a miiri ko sira ɲuman de don .
→→Sira dɔ bɛ yen min bɛ i ko a bɛnnen don cɛ ma, nka a laban na, a bɛ kɛ saya sira ye. (Ntalenw 14:12)
→→Aw k’aw janto, walisa aw dusukunw kana lafili ani ka bɔ sira ɲuman kan ka baara kɛ ala wɛrɛw ye ani k’u bato. (Dutɛrɔnɔmɛ 11:16)
2. Hadamaden dusukun ye nanbarakɛla ye ani a ka jugu kosɛbɛ.
1 Mɔgɔw dusukunw ka jugu kosɛbɛ
Hadamaden dusukun ye nanbarakɛla ye ka tɛmɛ fɛn bɛɛ kan ani ka juguya dantɛmɛ. (Jeremi 17:9)
2 Dusukun ye nanbarakɛla ye
Miiri juguw, o kɔrɔ ye ko ka bɔ hadamaden dusukun na, miiri juguw, cɛnimusoya, sonyali, mɔgɔfaga, jatɔya, wasabaliya, juguya, nanbara, jatɔya, keleya, tɔgɔjugu fɔli, kuncɛbaya ani kuncɛbaya bɛ bɔ a kɔnɔ. Nin juguya ninnu bɛɛ bɛ bɔ u kɔnɔna na, wa u bɛ se ka mɔgɔw nɔgɔ. ” (Marka 7:21-23) .
3 Dusukun tununna
O de kosɔn ne b'a fɔ, ni ne b'a fɔ Matigi la, aw kana taama siya wɛrɛw ka nafantan na tun. U hakili bɛ dibi la ani u yɔrɔ ka jan Ala ye ɲɛnamaya min di u ma, k’a sababu kɛ u ka dɔnbaliya ye ani u dusukun gɛlɛyali kosɔn, u bɛ u yɛrɛ bila nege juguw la, ka nɔgɔ sugu bɛɛ kɛ. (Efesekaw 4:17-19)
ka ɲininka: Mɔgɔ min dusukun saniyalen don, o ye mun ye?
jaabi: Ɲɛfɔli caman bɛ sɔrɔ jukɔrɔ
Bibulu faamuyali
Zaburu 73:1 Tiɲɛ na, Ala bɛ ɲumanya kɛ mɔgɔ dusukun saniyalenw ye Israɛl kɔnɔ!
2 Timote 2.22 I ka i boli funankɛya negew ɲɛ ka tugu tilennenya ni dannaya ni kanuya ni hɛrɛ kɔ ni mɔgɔ minnu bɛ Matigi deli ni dusukun saniyalen ye.
3. Dusukun saniya
ka ɲininka: I bɛ se k’i dusukun saniya cogo di?
jaabi: Ɲɛfɔli caman bɛ sɔrɔ jukɔrɔ
(1) I ka saniya fɔlɔ
Nka hakilitigiya min bɛ bɔ san fɛ, o saniyalen don fɔlɔ, o kɔfɛ, hɛrɛ bɛ kɛ, a dusu ka di ani a ka dususuma, a falen bɛ hinɛ la, a bɛ den ɲumanw bɔ, a tɛ mɔgɔ bɔ mɔgɔ la, wa a tɛ filankafoya kɛ. (Yakuba 3:17)
(2)Krista joli nɔgɔlen bɛ aw dusukunw saniya
Krisita joli min ye a yɛrɛ di Ala ma Ni banbali barika la, o tɛna aw dusukunw saniya ka bɔ kɛwale salenw na, walisa aw ka baara kɛ Ala ɲɛnama ye? (Heburuw 9:14)
(3) Ni i dusukun saniyalen don, i tɛ jalaki tuguni.
Ni o tun tɛ, yala sarakaw tun tɛna ban kabini tuma jan wa? Sabu batokɛlaw dusukun saniyalen don ani u tɛ jalaki tuguni. (Heburuw 10:2)
(4) Ka jurumuw ban, ka jurumuw ban, ka jurumuw kafari, ka tilennenya banbali don a la →→I ye “jotigi sɔrɔ badaa” ani i ye ɲɛnamaya banbali sɔrɔ! Yala i y’a faamu wa?
“Dɔgɔkun biwolonwula latigɛra i ka mɔgɔw ni i ka dugu senuma ye, ka jurumuw ban, ka jurumu ban, ka tilenbaliya kafari, ka tilennenya banbali lase, ka yeli ni kiraya taamashyɛn siri, ka Senuman tulu ( Daniɛl 9:24).
4. Aw ka Krisita hakili ta ka kɛ aw dusukun ye
ka ɲininka: Krisita hakili bɛ se ka sɔrɔ cogo di?
jaabi: Ɲɛfɔli caman bɛ sɔrɔ jukɔrɔ
(1) A ye Ni Senu layidu talen taamasiyɛn sɔrɔ
Aw taamashyɛn tun bɛ ale la ni layidu Ni Senu ye, tuma min na aw tun dalen bɛ Krisita la tuma min na aw ye tiɲɛ kuma mɛn, aw ka kisili kibaru duman. (Efesekaw 1:13)
(2) Ala Ni bɛ balo aw dusukunw na, aw tɛ farisogo ta ye
Ni Ala Ni sigilen bɛ aw kɔnɔ, aw tɛ farisogo ta ye tun, nka Ni Senu ta don. Ni Krisita Ni tɛ mɔgɔ dɔ fɛ, o tɛ Krisita ta ye. Ni Krisita b aw la, aw farikolo sara jurumu kosɔn, nka ni ɲɛnama don tilennenya kosɔn. (Romɛkaw 8:9-10)
(3) Ni Senu ni an dusukunw b’a seereya ko an ye Ala denw ye
Katuguni mɔgɔ minnu ɲɛminɛna Ala Ni fɛ, olu bɛɛ ye Ala denw ye. Aw ma jɔnya hakili sɔrɔ walisa ka to siran na, an bɛ pɛrɛn min kɔnɔ ko: “Aba, Fa, Ni Senu bɛ seereya kɛ ni an ni ye ko an ye Ala denw ye; tɛmɛsira 14-16)
(4)Krista hakili ka kɛ i dusukun ye
Hakili min tun bɛ Krisita Yesu la fana, o ka kɛ aw la: Elohim cogo min tun bɛ Ala cogo la, a ma bɛnkan ni Ala jate fɛn ye min ka kan ka minɛ, nka a ma a yɛrɛ kɛ foyi ye, a ye baaraden cogo ta, a bangera hadamaden la bɔɲɔgɔnko ani ka sɔrɔ hadamaden cogo la, a y’a yɛrɛ majigin ka kɛ kanminɛli ye fo ka se saya ma, hali saya gengenjiri kan. (Filipekaw 2:5-8)
(5) I ka gengenjiri ta ka tugu Yesu kɔ
O kɔ, a ye jama ni a ka kalandenw wele u fɛ k'a fɔ u ye ko: "Ni mɔgɔ dɔ b'a fɛ ka na ne nɔfɛ, o ka kan ka ban a yɛrɛ la, ka a ka gengenjiri ta ka tugu ne kɔ. K'a masɔrɔ mɔgɔ o mɔgɔ b'a fɛ k'a ni kisi (walima a bamanankan na: ni o kelen de bɛ duguma) I na bɔnɛ i ka ɲɛnamaya la, nka mɔgɔ o mɔgɔ bɔnɛna a ka ɲɛnamaya la ne kosɔn ani kibaru duman kosɔn, o na o kisi (Marka 8:34-35).
(6) Sankolo masaya kibaru duman fɔ
Yesu taara dugu bɛɛ la ani dugu bɛɛ la, ka mɔgɔw kalan u ka Alabatosow kɔnɔ, ka masaya kibaru duman fɔ, ka bana ni bana bɛɛ kɛnɛya. A ye jama ye tuma min na, a hinɛ donna u la, bawo u tun ka jugu ani u tun tɛ se ka foyi kɛ, i n’a fɔ saga minnu tɛ sagagɛnna ye. O la sa, a y'a fɔ a ka kalandenw ye ko: "Suman tigɛ ka ca, nka baarakɛlaw ka dɔgɔ. O de kosɔn, a' ye suman tigɛ Matigi deli a ka baarakɛlaw bila ka taa a ka suman tigɛ la."
(7) An bɛ tɔɔrɔ ni ale ye, an na nɔɔrɔ sɔrɔ a fɛ
Ni u ye denw ye, o tuma na, u ye ciyɛntalaw ye, Ala ciyɛntalaw ani Krisita ciyɛntaɲɔgɔnw. Ni an b tɔɔrɔ ni ale ye, an na nɔɔrɔ fana sɔrɔ a fɛ. (Romɛkaw 8:17)
5. U na Ala ye
(1) Simɔn Piɛrɛ ko: "I ye Ala ɲɛnama Denkɛ ye"!
Yesu y'a fɔ a ye ko: «I b'a fɔ ko ne ye jɔn ye?» tɛ Sosogo de y’a jira aw la, nka ne sankolola Fa de y’o jira (Matiyu 16:15-17).
Nɔti: Yahutuw, “Juda” fana sen bɛ o la, olu ye Yesu ye iko Mɔgɔ Denkɛ, nka u ma Yesu ye iko Ala Denkɛ, Juda tugura Yesu kɔ san saba kɔnɔ k’a sɔrɔ a ma Ala ye.
(2) Zan y’a ye n’a yɛrɛ ɲɛ ye, ka maga a la mɔgɔ kuraw fɛ
Ka ɲɛsin ɲɛnamaya kuma fɔlɔ ma kabini daminɛ na, an ye min mɛn, an ye min ye, an ye min ye ni an yɛrɛ ɲɛw ye, ani an ye min maga ni an bolow ye, o ye nin ye. (Nin ɲɛnamaya jirala, an y’a ye, sisan an bɛ seereya kɛ ko ɲɛnamaya banbali min tun bɛ Fa fɛ, a jirala an na, an bɛ o di aw ma.) (1 Yuhana 1:1-2)
(3) A y’a yɛrɛ jira balimakɛ kɛmɛ duuru la waati kelen na
Ne ye min lase aw ma, o tun ye ko: fɔlɔ, ko Krisita sara an ka jurumuw kosɔn ka kɛɲɛ ni Kitabuw ye, ani ko a su donna tile sabanan na ka kɛɲɛ ni Kitabuw ye jirala ciden tan ni fila la, a jirala balimakɛ kɛmɛ duuru ni kɔ la waati kelen na, u fanba bɛ yen hali bi, nka dɔw sunɔgɔra. O kɔ, a jirala Yakuba la, o kɔfɛ cidenw bɛɛ la, ani laban na ne la, iko mɔgɔ min ma bange fɔlɔ. (1 Kɔrɛntekaw 15:3-8)
(4) Ka Ala ka danfɛnw ye danni baara sababu fɛ
Fɛn min bɛ se ka dɔn Ala ko la, o bɛ jira u dusukunw na, bawo Ala y’o jira u la. Kabini diɲɛ dabɔra, Ala ka sebaaya banbali ni a ka Ala cogoya dɔnna ka jɛya hali ni u tɛ ye, u bɛ se ka faamuya fɛn dalenw sababu fɛ, ka hadamaden to dalilu tɛ min na. (Romɛkaw 1:19-20)
(5) Ka Ala ye yelifɛnw ni sugo fɛ
‘Ala ko laban donw na, ne na ne Ni bɔn mɔgɔw bɛɛ kan. Aw denkɛw ni aw denmusow na kiraya kɛ. (Kɛwalew 2:17)
(6) Ni Krisita y’i jira, an b’an yɛrɛ jira a fɛ nɔɔrɔ la
Ni Krisita min ye an ka ɲɛnamaya ye, o nana jira tuma min na, aw fana na jira a fɛ nɔɔrɔ la. (Kolosekaw 3:4)
(7)An bɛna a cogoya lakika ye
Balima kanulenw, an ye Ala denw ye sisan, an bna k min ye don nataw la, o ma jira fɔlɔ, nka an b’a dɔn ko ni Matigi y’a jira, an bɛna kɛ i ko ale, bawo an bɛna a ye i ko a bɛ cogo min na; (1 Yuhana 3:2)
O de kosn, Matigi Yesu ko: «Minnu dusukun saniyalenw ye dubadenw ye, katuguni u na Ala ye.»
Dɔnkili: Matigi ye sira ye
Kibaru duman sɛbɛnfura!
Ka bɔ: Matigi Yesu Krisita ka Egilisi balimaw ni balimamusow!
2022.07.06 sàn
