Woayra ame siwo le dzi dzadzɛ, elabena woakpɔ Mawu.
---Mateo 5:8
Chinagbe me nyagɔmeɖegbalẽ gɔmeɖeɖe
dzi dzadzɛ qīngxīn
( 1. 1. ) Ŋutifafa ƒe seselelãme, dzimaɖitsitsi aɖeke, susu dzadzɛ kple didi ʋɛ aɖewo ko
( 2. 2. ) Ðe susu siwo hea ame ƒe susu ɖa, na wò seselelãme nafa eye ŋutifafa nanɔ eme, dzi dzadzɛ nanɔ asiwò, eye dzinua nanɔ ɣie eye wòle dzadzɛ.
( 3. 3. ) fia hã be dzi dzadzɛ nanɔ ame si eye wòanye ame dzadzɛ ɣesiaɣi.
1. Agbe ƒe ŋusẽkpɔɖeamedziwo tsoa dzi me
Ele be nàdzɔ wò dzi ŋu wu nu bubu ɖesiaɖe (alo gɔmeɖeɖe: ele be nàdzɔ wò dzi ŋu vevie), elabena wò agbe me tsonuawo tsoa wò dzi me. ( Lododowo 4:23 )
1 saɖagaxɔmenɔla : Dzi dzadzɛ eye dzodzro ʋɛ aɖewo nanɔ asiwò, ɖu nu kabakaba eye nàgblɔ Buddha ƒe ŋkɔ, srɔ̃ Sakyamuni eye nàtu ŋutilã ɖo - zu Buddha enumake, eye "zɔ" be nàkpɔ Buddha Agbe la nye mawuvɔ̃la.
2 Taotɔwo ƒe nunɔlawo: Yi toa dzi be nàwɔ Tao-subɔsubɔ eye nàzu ame makumaku.
3 nyɔnu saɖagaxɔmenɔla: Esi wòkpɔ nu to xexe si kuna me la, etso eƒe taɖa, zu nyɔnu saɖagaxɔmenɔla, ɖe srɔ̃ eye wòtrɔ yi Buddha-subɔsubɔ me.
4 Woble wo to (dawo) dzi, eye wosusu be mɔ nyuitɔe .
→→Mɔ aɖe li si dze abe ɖe wòsɔ na amegbetɔ ene, gake mlɔeba la, eva zua ku ƒe mɔ. ( Lododowo 14:12 )
→→Mikpɔ nyuie, be miaƒe dziwo nagaflu eye miatra ɖa le mɔ dzɔdzɔe dzi aɖasubɔ mawu bubuwo ahade ta agu na wo o. (Mose V, 11:16)
2. Amegbetɔ ƒe dzi nye ameflutɔ eye wòvɔ̃ɖi ŋutɔ.
1 Amewo ƒe dzi vɔ̃ɖi ŋutɔ
Amegbetɔ ƒe dzi nye ameflutɔ wu nuwo katã eye wòvɔ̃ɖi ŋutɔ. ( Yeremya 17:9 ) .
2 Dzi nye ameflutɔ
Elabena ame ƒe dzime, si nye ame ƒe dzi me la, tamesusu vɔ̃wo, gbɔdɔdɔ ƒe agbegbegblẽnɔnɔ, fififi, amewuwu, ahasiwɔwɔ, ŋukeklẽ, vɔ̃ɖinyenye, amebeble, gbɔdɔdɔ ƒe dzodzro, ŋuʋaʋã, ameŋugblẽnyawo, dada kple dada dona tso eme. Vɔ̃ɖinyenye siawo katã tsoa ememe eye woate ŋu aƒo ɖi amewo. ” ( Marko 7:21-23 ) .
3 Dzitsinya bu
Eya ta mele egblɔm, eye mele esia gblɔm le Aƒetɔ la me be, migazɔ le Trɔ̃subɔlawo ƒe toflokonyenye me azɔ o. Woƒe susuwo do viviti eye woɖe wo ɖokui ɖa tso agbe si Mawu na wo gbɔ, le woƒe manyamanya kple woƒe dzimesesẽ ta la, woƒoa wo ɖokui ɖe dzodzro vɔ̃wo me eye wowɔa ɖiƒoƒo ƒomevi ɖesiaɖe. ( Efesotɔwo 4:17-19 )
bia: Nukae nye ame si le dzi dzadzɛ?
ŋuɖoɖo: Numeɖeɖe tsitotsito le ete
Biblia gɔmeɖeɖe
Psalmo 73:1 Mawu nyoa dɔme na dzi dzadzɛwo le Israel vavã!
2 Timoteo 2:22 Si le sɔhɛmenɔɣi ƒe nudzodzrowo nu eye nàti dzɔdzɔenyenye, xɔse, lɔlɔ̃ kple ŋutifafa yome kple amesiwo doa gbe ɖa na Yehowa tso dzi dzadzɛ me.
3. Dzadzɛ le dzitsinya me
bia: Aleke nàwɔ akɔ wò dzitsinya ŋu?
ŋuɖoɖo: Numeɖeɖe tsitotsito le ete
(1) Dzadzɛ gbã
Ke nunya si tso dziƒo la le dzadzɛ gbã, emegbe ŋutifafa, fafa kple tufafa, si yɔ fũ kple nublanuikpɔkpɔ, si tsea ku nyuiwo, ameŋkumemakpɔmakpɔ alo alakpanuwɔwɔ manɔmee. ( Yakobo 3:17 )
(2)Kristo ƒe ʋu si ŋu ɖiƒoƒo aɖeke mele o la kɔa miaƒe dziwo ŋu
Aleke gbegbee Kristo ƒe ʋu, amesi to Gbɔgbɔ mavɔ la dzi tsɔ eɖokui na Mawu ɖiƒoƒomanɔmee la, akɔ miaƒe dziwo ŋu tso dɔ kukuwo me, ne miate ŋu asubɔ Mawu gbagbe la? ( Hebritɔwo 9:14 )
(3) Ne wonya kɔ wò dzitsinya ŋu ko la, mègabu fɔ ɖokuiwò o.
Ne menye nenema o la, ɖe vɔsawo madzudzɔ ɣeyiɣi didi aɖee nye sia oa? Elabena wokɔ tadeagulawo ƒe dzitsinya ŋu eye womegabua fɔ wo ɖokui o. ( Hebritɔwo 10:2 )
(4) Miɖe nuvɔ̃wo ɖa, miɖe nuvɔ̃wo ɖa, milé avu ɖe nuvɔ̃wo ta, eye mitsɔ dzɔdzɔenyenye mavɔ vɛ →→Wotso “wò dzɔdzɔe tegbee” eye agbe mavɔ le asiwò! Èse egɔmea?
“Woɖo kwasiɖa blaadre na wò dukɔ kple wò du kɔkɔe la, be woawu dzidada nu, be wòatsi nuvɔ̃ nu, alé avu ɖe nuvɔ̃wɔwɔ ta, ahe dzɔdzɔenyenye mavɔ vɛ, atsɔ atre ŋutega kple nyagblɔɖi nu, eye woasi ami na Kɔkɔetɔ la ( Daniel 9:24).
4. Tsɔ Kristo ƒe tamesusu abe wò dzi ene
bia: Aleke woawɔ be Kristo ƒe susu nanɔ mía si?
ŋuɖoɖo: Numeɖeɖe tsitotsito le ete
(1) Woxɔ Gbɔgbɔ Kɔkɔe si ŋugbe wodo la ƒe nutrenu
Eya me wotsɔ ŋugbedodo ƒe Gbɔgbɔ Kɔkɔe la tre mi nu, esime miawo hã miexɔ Kristo dzi se esime miese nyateƒenya, miaƒe ɖeɖekpɔkpɔ ƒe nyanyui la. (Efesotɔwo 1:13)
(2) Mawu ƒe Gbɔgbɔ le agbe le miaƒe dziwo me, eye mienye ŋutilã me tɔwo o
Ne Mawu ƒe Gbɔgbɔ le mia me la, ekema mieganye ŋutilã me tɔ o, ke boŋ Gbɔgbɔ la me tɔwoe mienye. Ne Kristo ƒe Gbɔgbɔ mele ame aɖe si o la, ke menye Kristo tɔ o. Ne Kristo le mewò la, ŋutilã la ku le nu vɔ̃ ta, gake luʋɔ ya le agbe le dzɔdzɔenyenye ta. ( Romatɔwo 8:9-10 )
(3) Gbɔgbɔ Kɔkɔe la kple míaƒe dziwo ɖi ɖase be Mawu viwoe míenye
Elabena ame siwo katã Mawu ƒe Gbɔgbɔ kplɔna la, wonye Mawu viwo. Miexɔ kluvinyenye ƒe gbɔgbɔ be mianɔ vɔvɔ̃ me o, si me míedoa ɣli le be, “Abba, Fofo!” kpukpui 14-16) .
(4)Kristo ƒe tamesusu nanɔ asiwò abe wò dzi ene
Mina tamesusu sia nanɔ mia me, si nɔ Kristo Yesu hã me: Amesi le Mawu ƒe nɔnɔme me ta la, mebu tasɔsɔ kple Mawu be enye nusi ŋu wòle be woase o, ke boŋ mewɔ eɖokui naneke o, etsɔ dɔla ƒe nɔnɔme, esi wodzii le amegbetɔ me dzedzeme; ( Filipitɔwo 2:5-8 )
(5) Tsɔ wò atitsoga eye nàdze Yesu yome
Tete eyɔ ameha la kple eƒe nusrɔ̃lawo va wo gbɔ hegblɔ na wo bena, "Ne ame aɖe di be yeadze yonyeme la, ele be wòagbe nu le eɖokui gbɔ, eye wòatsɔ eƒe atitsoga adze yonyeme. Elabena amesi di be yeaɖe yeƒe luʋɔ (alo gɔmeɖeɖe be: luʋɔ; the same below) Wò hã àbu wò agbe;
(6) Gblɔ dziƒofiaɖuƒe ŋuti nyanyui la
Yesu zɔ mɔ to du sia du kple kɔƒe ɖe sia ɖe me, nɔ nu fiam le woƒe ƒuƒoƒewo, nɔ gbeƒã ɖem fiaɖuƒe ŋuti nyanyui la, eye wòda gbe le dɔléle kple dɔléle ɖe sia ɖe ŋu. Esi wòkpɔ amehawo la, ese veve ɖe wo nu, elabena wonye ame wɔnublanuiwo eye womate ŋu awɔ naneke o, abe alẽ siwo kplɔla aɖeke mele o ene. Eyata egblɔ na eƒe nusrɔ̃lawo be, "Nuŋeɣi sɔ gbɔ, gake dɔwɔlawo mesɔ gbɔ o. Eya ta mibia nuŋeŋe ƒe Aƒetɔ be wòadɔ dɔwɔlawo ɖe eƒe nuŋeŋe me."
(7) Míekpea fu kplii, eye woakafu mí kplii
Ne wonye viwo la, ekema wonye domenyilawo, Mawu ƒe domenyilawo kple hati domenyilawo kple Kristo. Ne míekpe fu kplii la, woado ŋutikɔkɔe na mí hã kplii. ( Romatɔwo 8:17 )
5. Woakpɔ Mawu
(1) Simon Petro gblɔ be: "Wòe nye Mawu gbagbe la ƒe Vi"!
Yesu gblɔ nɛ be, “Amekae nègblɔ be menye?” menye Ŋutilãe ɖee fia mi o, ke Fofonye si le dziƒoe ɖee fia (Mateo 16:15-17).
Ɖo ŋku edzi: Yudatɔwo, siwo dome “Yuda” hã nɔ, kpɔ Yesu be enye Amegbetɔvi, gake womekpɔ Yesu be enye Mawu ƒe Vi o, eye Yuda dze Yesu yome ƒe etɔ̃ sɔŋ evɔ mekpɔ Mawu o.
(2) Yohanes kpɔe kple eya ŋutɔ ƒe ŋkuwo eye ame yeyewo ka asi eŋu
Le agbenya gbãtɔ si tso gɔmedzedzea me gome la, esiae nye nusi míese, kpɔ, míekpɔ kple mía ŋutɔwo míaƒe ŋkuwo, eye míetsɔ míaƒe asiwo ka asi eŋu. (Woɖe agbe sia ɖe go, eye míekpɔe, eye fifia míele ɖase ɖim be míetsɔ agbe mavɔ si nɔ Fofo la gbɔ eye woɖee fia mí la na mi.) (1 Yohanes 1:1-2)
(3) Eɖe eɖokui fia nɔvi alafa atɔ̃ le ɣeyiɣi ɖeka me
Nu si metsɔ de asi na mi hãe nye: gbã la, Kristo ku ɖe míaƒe nuvɔ̃wo ta le Ŋɔŋlɔawo nu, eye be woɖii ɖe tsitre le ŋkeke etɔ̃agbe le Ŋɔŋlɔawo ƒe nya nu, eye woɖee fia Kefa be, Ekema eva eme woɖee fia apostolo wuieveawo le ɣeyiɣi ɖeka me, eye wo dometɔ akpa gãtɔ gakpɔtɔ le afima egbea, gake wo dometɔ aɖewo dɔ alɔ̃. Emegbe woɖee fia Yakobo, eye emegbe na apostoloawo katã, eye mlɔeba nye, abe amesi womedzi haɖe o ene. ( Korintotɔwo I, 15:3-8 )
(4) Mawu ƒe nuwɔwɔwo kpɔkpɔ to nuwɔwɔ ƒe dɔwɔwɔ me
Nu si woate ŋu anya tso Mawu ŋu la dzena le woƒe dzi me, elabena Mawu ɖee fia wo. Tso esime wowɔ xexeame la, wova nya Mawu ƒe ŋusẽ mavɔ kple Mawu ƒe nɔnɔme nyuie Togbɔ be womate ŋu akpɔe o hã la, woate ŋu ase wo gɔme to nusiwo wowɔ dzi, si wɔe be ame makpɔ taflatsedodo aɖeke o. ( Romatɔwo 1:19-20 )
(5) Mawu kpɔkpɔ to ŋutegawo kple drɔ̃ewo me
‘Mawu gblɔ be, le ŋkeke mamlɛawo me la, makɔ nye Gbɔgbɔ ɖe amewo katã dzi. Mia viŋutsuwo kple mia vinyɔnuwo agblɔ nya ɖi; ( Dɔwɔwɔwo 2:17 )
(6) Ne Kristo ɖe eɖokui fia la, míeɖea eɖokui fiana kplii le ŋutikɔkɔe me
Ne Kristo, si nye míaƒe agbe la, ɖe eɖokui fia la, miawo hã miadze kplii le ŋutikɔkɔe me. ( Kolosetɔwo 3:4 )
(7)Míakpɔ eƒe nɔnɔme vavãtɔ
Nɔvi lɔlɔ̃awo, Mawu ƒe viwoe míenye fifia, eye womeɖe nusi míanye le etsɔme la fia haɖe o, gake míenya be ne Aƒetɔ la do la, míanɔ abe Eya ene, elabena míakpɔe abe ale si wòle ene; ( Yohanes I, 3:2 )
Eya ta Aƒetɔ Yesu gblɔ be: “Woayra amesiwo le dzi dzadzɛ, elabena woakpɔ Mawu.”
Hadzidzi: Aƒetɔ lae nye mɔ
Nyanyuigbalẽa ƒe nuŋɔŋlɔ!
Tso: Aƒetɔ Yesu Kristo ƒe Hamea ƒe nɔviŋutsuwo kple nɔvinyɔnuwo!
Ƒe 2022.07.06
