ክቡር ዓርከይ! ሰላም ንኹሉ ኣሕዋትን ኣሓትን! ኣሜን።
መጽሓፍ ቅዱስ [ዘዳ 5፡1-3] ከፊትና ብሓባር ኣንቢብና፤ ሙሴ ንኹሎም እስራኤላውያን ጸዊዑ ከምዚ በሎም "ኦ እስራኤል ነዚ ሎሚ ዝብለኩም ዘለኹ ሕግታትን ፍርድታትን ምእንቲ ክትመሃሩን ክትሕልውዎን ስምዑ። እግዚኣብሄር ኣምላኽና ኣብ ደብረ ሆሬብ ምሳና ቃል ኪዳን ኣተወ" በሎም . .
ሎሚ ከነጽንዕ፡ ሕብረት ክንገብር፡ ክንካፈል ኢና "። ቃል ኪዳን ውሰድ "አይኮንን። 4 ተዛረቡን ጸሎት ኣቕርቡን፡ ክቡር ኣባ ቅዱስ ኣቦና ጎይታና ኢየሱስ ክርስቶስ፡ መንፈስ ቅዱስ ኩሉ ግዜ ምሳና ስለ ዘሎ የመስግነካ! ኣሜን ንእግዚኣብሄር የመስግን! “እታ ጽብቕቲ ሰበይቲ” በቲ ኣብ ኢዶም ዝተጻሕፈን ዝተዛረበን ቃል ሓቂ፡ ወንጌል ድሕነትና ኣቢላ ሰራሕተኛታት ትሰድድ! ህይወትና ዝያዳ ሃብታም ምእንቲ ክኸውን፡ ብእዋኑ ሰማያዊ መንፈሳዊ መግቢ ኣቕርበልና። ኣሜን! መንፈሳዊ ሓቅታት ክንርኢን ክንሰምዕን ጐይታና ኢየሱስ መንፈሳዊ ኣዒንትና የብርህን ንመጽሓፍ ቅዱስ ክንርዳእ ኣእምሮና ይኸፍትን። ነቲ ኣምላኽ ምስ እስራኤላውያን ዝኣተዎ ጽሑፍ ቃል ኪዳን ዝኾነ ሕጊ ሙሴ ተረድኡ። .
---ሕጊ እስራኤላውያን---
【ሓደ】 ትእዛዛት ሕጊ
መጽሓፍ ቅዱስ [ዘዳ 5፡1-22] ርኢና ብሓባር ነንብቦ፡ ሽዑ ሙሴ ንዅሎም እስራኤላውያን ጸዊዑ፡ “ኣቱም እስራኤላውያን፡ ነዚ ሎሚ ዝብለኩም ዘለኹ ሕግታትን ስርዓታትን ስምዑ እቲ እግዚኣብሄር ኣምላኽና ምሳና ኣብ ከረን ሆሬብ ዝኣተዎ ኪዳን፡ ምስቶም ሎሚ ኣብዚ ብህይወት ዘለና ኢዩ፡ እግዚኣብሄር ምሳኻትኩም ኣብ ከረን ፊት ንፊት ዝኣተወኩም ካብ ምድሪ ግብጺ፡ ካብ ቤት ባርነት ዘውጽኣኩም ኣምላኽ፤
1 ቅድመይ ካልእ ኣማልኽቲ ኣይሃልዉኻ።
2 ንርእስኻ እተቐርጸ ምስሊ፡ ወይ ኣብ ላዕሊ ኣብ ሰማይ ዘሎ፡ ወይ ኣብ ታሕቲ ኣብ ምድሪ ዘሎ፡ ወይ ኣብ ትሕቲ ምድሪ ዘሎ፡ ወይ ኣብ ማያት ዘሎ ነገር ኣይትስርሓሉ።
3 ስም እግዚኣብሄር ኣምላኽኩም ብኸንቱ ኣይትውሰድዎ፡ እግዚኣብሄር ነቲ ስሙ ንኸንቱ ዝወሰደ ገበን ዘይብሉ ኣይገብሮን እዩ።
4 ከምቲ እግዚኣብሄር ኣምላኽኩም ዝኣዘዘኩም፡ መዓልቲ ሰንበት ቅድስቲ ሓልዋ። ሽዱሽተ መዓልቲ ጽዒርካ ኵሉ ዕዮኻ ግበር፡ እታ ሳብዐይቲ መዓልቲ ግና ንእግዚኣብሄር ኣምላኽካ ሰንበት እያ። ...
5 ኣብታ እግዚኣብሄር ኣምላኽካ እትህበካ ምድሪ ጽቡቕ ምእንቲ ኪኸውንን መዓልትታትካ ምእንቲ ኽትነውሕን፡ ከምቲ እግዚኣብሄር ኣምላኽካ ዝኣዘዘካ፡ ንኣቦኻን ኣዴኻን ኣኽብር።
6 ኣይትቕተል።
7 ኣይትዘሙ።
8 ኣይትስረቕ።
9 ኣብ ልዕሊ ሓደ እኳ ናይ ሓሶት ኣይትመስክር።
10 ንሰበይቲ ብጻይካ ኣይትምነያ፡ ንቤት ብጻይካ፡ ግራቱ፡ ንባርያኡ፡ ንገረድኡ፡ ብዕራይ፡ ኣድጉ፡ ወይ ናቱ ዝኾነ ነገር ኣይትምነዮ። ’ “እዚኣቶም እግዚኣብሄር ኣብ ከረን ብዓው ዝበለ ድምጺ ካብ ሓዊን ካብ ደበናን ካብ ጸልማትን ዝተዛረበኩም ቃላት ኢዮም እዚ ቃላት እዚ ኣብ ክልተ ጽላት እምኒ ኰይኑ ሃበኒ።
【ክልተ】 ሕግታት ሕጊ
( 1 ) . ድንጋገ ምሕራር መስዋእቲ
[ዘሌዋውያን 1፡1-17] እግዚኣብሄር ካብ ድንኳን ምርኻብ ንሙሴ ጸዊዑ፡ ንእስራኤላውያን ተዛረቦም፡ ካባኻትኩም ንእግዚኣብሄር መስዋእቲ እንተ ኣምጺኡ፡ ካብኡ መስዋእቲ የቕርብ ከብቲ ካብ መጓሰ . ኣእዳዉ ኣብ ርእሲ እቲ ዚሓርር መስዋእቲ የንብር፡ እቲ ዚሓርር መስዋእቲ ድማ ከም መተዓረቒ ሓጢኣቱ ተቐባልነት ይረክብ። ... “መስዋእቲ ሰብ ዝሓርር መስዋእቲ በጊዕ ወይ ምራኽ እንተ ዀይኑ፡ መንቅብ ዘይብሉ ድዑል የቕርብ ... “መስዋእቲ ንእግዚኣብሄር ዚሓርር መስዋእቲ ዑፍ እንተ ዀይኑ፡ ርግቢት ወይ ጫጩት የቕርብ ርግቢ። እቲ ኻህን ንዅሉ ኣብ መሰውኢ ዚሓርር መስዋእቲ፡ ንእግዚኣብሄር ጥዑም ጨና ዚኸውን ብሓዊ እተሰርሐ መስዋእቲ ይሓድሮ። --ኣብ ዘሌዋውያን 1፡9 ተመዝጊቡ ኣሎ።
( 2 ) . ስጋ ምቕራብ ድንጋገ
[ዘሌዋውያን 2፡1-16] ሓደ ሰብ ንእግዚኣብሄር መስዋእቲ እኽሊ እንተ ኣምጺኡ፡ ጽቡቕ ሓርጭ ምስ ዘይቲ ኣፍሲሱ ዕጣን ይውስኸሉ... “ካብ ኣብ መጥሓን ዝተጠበሰ መስዋእቲ እኽሊ እንተ ኣቕሪብካ ምስ ዘይቲ ዝተሓወሶ ጽሩይ ቅጫታት ሓርጭ ኣይትጠቐሙሉ፣ ወይ ድማ ብዘይቲ ዝተቐብአ መስዋእቲ እኽሊ ኣብ ውሽጡ ማይ ብሑቝ ወይ መዓር ብሑቝ ኣይሃልዉን። ናብ እግዚኣብሄር። እዚኣቶም ከም መስዋእቲ በዅሪ ንእግዚኣብሄር ኪቐርቡ እዮም፣ ኣብ መሰውኢ ግና ከም ጨናዊ መስዋእቲ ኪቐርቡ ኣይግባእን። እተቕርቦ ዘበለ መስዋእቲ እኽሊ፡ ጨው ኪዳን ኣምላኽካ፡ ካብቲ መስዋእቲ እኽሊ ኣይጐድል። ኩሉ መስዋእቲ ምስ ጨው ክቐርብ ኣለዎ። ...እቲ ኻህን ንእግዚኣብሄር ብሓዊ ዚቐርብ መስዋእቲ፡ ገለ ኻብ እኽሊ እኽሊ፡ ገለ ኻብቲ ዘይትን ኵሉ ዕጣንን የቃጽሎ። ተመዝጊቡ ኣሎ።
( 3 ) . ኣዋጅ መስዋእቲ ሰላም
[ዘሌዋውያን ምዕራፍ 3 ጥቕሲ 1-17] “ሰብኣይ መስዋእቲ ምስጋና ምስ ዘምጽእ፡ ካብ ኣባጊዕ እንተስወረ፡ ተባዕታይ ይኹን ኣንስተይቲ፡ ኣብ ቅድሚ እግዚኣብሄር መንቅብ ዘይብሉ መስዋእቲ ይኹን። ... “መስዋእቲ ምስጋና ንእግዚኣብሄር ክቐርብ ከሎ፡ ካብ መጓሰ፡ ተባዕታይ ይኹን ኣንስተይቲ፡ መንቅብ ዘይብሉ ክኸውን ኣለዎ። ... “መስዋእቲ ሰብኣይ ምራኽ እንተ ዀይኑ፡ ኣብ ቅድሚ እግዚኣብሄር የቕርቦ።
( 4 ) . ስርዓት መስዋእቲ ሓጢኣት
[ዘሌዋውያን 4 ምዕራፍ 1-35] እግዚኣብሄር ንሙሴ "ንእስራኤላውያን ተዛረቦም እሞ በሎም፡ ሓደ ካብቲ እግዚኣብሄር ዝኣዘዞ ዘይሕጋዊ ሓጢኣት እንተ ፈጺሙ፡ ወይ ቅቡእ ካህን ሓጢኣት እንተ ገይሩ እንተ ኣስዓበ" በሎ እቲ ህዝቢ ሓጢኣት ክገብር፡ እንተ ሓጢኣት፡ ነቲ ዝፈጸሞ ሓጢኣት ንእግዚኣብሄር መስዋእቲ ሓጢኣት ኰይኑ መንቅብ ዘይብሉ ብዕራይ የቕርቦ... "ብዘሎ ማሕበር እስራኤላውያን ሓደ ካብቲ ነገር ብምግባር ብጌጋ እንተ ሓጢኣት።" እግዚኣብሄር ከም ዘይሕጋዊ ኣዘዘ ዳስ ኣኼባ። ... “ሓደ ገዛኢ ብትእዛዝ እግዚኣብሄር ኣምላኹ ዝተኸልከለ ነገር እንተገይሩ፡ ብጌጋ ሓጢኣት እንተ ፈጺሙ፡ ነቲ ዝገበሮ ሓጢኣት እንተ ፈሊጡ፡ መንቅብ ዘይብሉ ተባዕታይ ምራኽ መስዋእቲ የምጽእ... ” ኣብ መንጎ ህዝቢ ሓደ ካብቲ እግዚኣብሄር ዝተኸልከለ ነገር እንተገይሩ ብጌጋ ሓጢኣት እንተ ፈጺሙ፡ እቲ ዝፈጸሞ ሓጢኣት ድማ እንተ ተፈሊጡ፡ ነቲ ዝገበሮ ሓጢኣት መስዋእቲ መስዋእቲ መንቅብ ዘይብሉ ኣንስተይቲ ምራኽ የምጽእ ... “ሰብኣይ እንተ ኣምጺኡ ንመስዋእቲ ሓጢኣት ገንሸል ይቐርብ፡ መንቅብ ዘይብሉ ኣንስተይቲ ገንሸል ድማ ይውሰድ፡ ኣእዳዉ ድማ ኣብ ርእሲ መስዋእቲ ሓጢኣት ይቕመጥ፡ ስለ ሓጢኣት ድማ ይሕረድ ኣብታ ዚሓርር መስዋእቲ እተሰውኣላ ስፍራ መስዋእቲ፡ ስርዓት መስዋእቲ እግዚኣብሄር ኣብ መሰውኢ ይነድድ፡ እቲ ኻህን ድማ ይተዓረቐሉ፡ ይቕረ ይበሃለሉ።
( 5 ) . ናይ ገበን ምቕራብ ድንጋገ
[ዘሌዋውያን 5፡1-19] “ሓደ እኳ ንማሕላ ዝጽውዕ ድምጺ እንተ ሰምዐ፡ ዝረኣዮ ወይ ዝፈልጦ እንተ ዘይነገረ፡ በደሉ ይስከም ርኹስ ነገር፡ ርኹስ ምዉት ኣራዊት ይኹን፡ ርኹስ ምዉት እንስሳ፡ ወይስ ርኹስ ምዉት መትሎ፡ ንሱ ዘይፈለጦ፡ በደለኛ ይኸውን ፣ እንታይ ዓይነት ርኽሰት ከም ዘለዎ ኣይፈልጥን፣ ምስ ፈለጠ ብሓጢኣት በደለኛ ክኸውን እዩ... “ሓደ ሰብ ሓጢኣት እንተገይሩን እግዚኣብሄር ዝኣዘዞ እንተፈጸመን፣ ዋላ እኳ ነቲ ዘይፍቀደሉ እንተ ዘይፈለጠ በደለኛ እዩ፡ በደሉውን ይስከም፡ ከምቲ መስዋእቲ በደልኩም ድማ፡ ካብ መጓሰ መንቅብ ዘይብሉ ድዑል ናብ ካህን የምጽእ። እንተ እቲ ብጌጋ ዝገበሮ ግጉይ ነገር እቲ ካህን ክዕረቐሉ እዩ፡ ይቕረ ክበሃለሉ እዩ።
( 6 ) . ደንቢ ብዛዕባ ማዕበል ምቕራብን ምልዓል ምቕራብን።
[ዘሌዋውያን 23፡20] ካህን ድማ ካብዚኦም ምስ እንጌራ በዅሪ ስርናይ መስዋእቲ ይወዛወዝ፡ ኣብ ቅድሚ እግዚኣብሄር ድማ ንካህን ቅዱስ መስዋእቲ ይኹኖ። ዘጸኣት 29 ቁጽሪ 27 ተወከስ
【ሰለስተ】 ሕግታት ሕጊ
[ዘጸኣት ምዕራፍ 21፡1-6] “ኣብ ቅድሚ ህዝቢ ከተቐምጥዎ ዘለኩም ስርዓት እዚ እዩ፡ ሓደ እብራዊ ባርያ እንተ ገዚእኩም፡ ኣብ ሳብዐይቲ ዓመት ሓራ ይወጽእ፡ ሓራ ድማ ይወጽእ of charge በይኑ እንተመጺኡ፡ ሰበይቲ እንተሃልይዎ፡ ሰበይቱ ምስኡ ክትወጽእ ትኽእል እያ። ናብ ጎይታ፡ ንሱ ድማ በይኑ ክኸውን እዩ። ወይ እግዚኣብሄር ኣብ ታሕቲ) ናብ ዳኛ ኣምጺእካ ኣብ ቅድሚ ማዕጾ፡ ናብ ፍሬም ማዕጾ ቀሪብካ፡ ኣእዛኑ ብዓንዲል ወጊእካ፡ ንዘልኣለም ንጐይታኡ ከገልግል እዩ (መተሓሳሰቢ፡ ሕግታት ንምቁጽጻር መሰረታዊ ሕግታት እዮም። ህይወትን ኣካይዳን ሰባት)።
【ኣርባዕተ】 ትእዛዛትን ሕግታትን ስርዓታትን እንተ ተኣዚዝካ ክትባረኽ ኢኻ።
[ዘዳ 28፡1-6] “ድምጺ እግዚኣብሄር ኣምላኽካ ኣጸቢቕካ እንተ ሰሚዕካ፡ ነዚ ሎሚ ዝእዝዘካ ዘለኹ ዅሉ ትእዛዛቱ እንተ ሓልዎን እንተ ገበርካን፡ ንሱ ልዕሊ ዅሉ ኣብ ምድሪ ዘሎ ህዝቢ ኬቐምጠካ እዩ። ንድምጺ እግዚኣብሄር ኣምላኽካ ተኣዘዝ፡ እዚ በረኸት እዚ ክስዕበካን ክመጸካን እዩ፡ ኣብ ከተማ ክትባረኽ ኢኻ፡ ብፍረ ስጋኻን ብፍረ መሬትካን ብፍረን ክትባረኽ ኢኻ። ናይ ከብትኹምን ጤለ-በጊዕኩምን ብጹኣን ኪኾኑ ኢኹም፡ ምስ ወጻእኩም ድማ ብሩኻት ክትኮኑ ኢኹም።
【ሓሙሽተ】 እቶም ትእዛዛት ዝጥሕሱ ክርገሙ እዮም።
ፍቕዲ 15-19 “ድምጺ እግዚኣብሄር ኣምላኽካ እንተ ዘይተኣዘዝካ፡ ነቲ ሎሚ ዝእዝዘካ ዘለኹ ዅሉ ትእዛዛቱን ሕግታቱን እንተ ዘይገበርካዮ፡ እዚ ዚስዕብ መርገም ክስዕበካን ኪወርደካን እዩ፡ ንስኻ ርጉም ክትከውን ኢኻ። ኣብ ከተማ ኩኑ፡ ኣብ መሮር ድማ ርጉም ክኸውን እዩ፡ መሶብኩምን መሕጸቢኹምን ርጉም ኢኹም፡ ምስ ኣተኹም ድማ ርጉማት ኢኹም። መንገዲ፡ ሕጊ ብእምነት ምእንቲ ክንጸድቕ ናብ ክርስቶስ ክመርሓና መምህርና እዩ።
መዝገብ፥ ነዚ ኣብ ላዕሊ ዘሎ ጥቕስታት ብምጽናዕ፡ ሕግታት እስራኤላውያን ትእዛዛትን ስርዓታትን ስርዓታትን ከም ዘጠቓልል ንመዝግብ፡ ብድምር 613! ሕጊ መምህርና እዩ እቲ ሓቂ ብእምነት ቅድሚ ምምጽኡ እቲ ናይ መጻኢ ሓቂ ክሳብ ዝግለጽ ኣብ ትሕቲ ሕጊ ተዓቂብና ኔርና። ናይ ሓድሽ ኪዳን መትከል ብእምነት ምድሓን ካብ መጺኡ፡ ድሕሪ ደጊም ኣብ ትሕቲ እቲ ጎይታ "ሕጊ ብሉይ ኪዳን" ኣይኮናን፡ ኣብ ትሕቲ "ሓድሽ ኪዳን" ጸጋ ማለት ኣብ ክርስቶስ ኢና ዘለና፡ ምኽንያቱ መወዳእታ ሕጊ ክርስቶስ እዩ። ኣሜን! ስለዚ፡ ተረዲኡካዶ፧
2021.01.04 ዓ.ም
